กับดักของคำศัพท์วะเซเอโงะและคาตาคานะ: คู่มือป้องกันการขายหน้าจากคำว่า “Salaryman” และ “Mansion”

บทนำ: ทำไมคำว่า “Coke” ถึงใช้ไม่ได้?

สวัสดีครับ! ผมเคน บรรณาธิการบริหารของ Tokyo Insider Guide ครับ

ระหว่างเที่ยวญี่ปุ่น คุณเคยมีประสบการณ์แบบนี้ไหมครับ?
ที่คาเฟ่ พอพูดว่า “ขอโค้กแก้วหนึ่งครับ (Can I have a Coke?)” พนักงานกลับทำหน้างง หรือตอนใช้แอปแผนที่ค้นหาคำว่า “Mansion” แล้วไปถึงที่หมายกลับพบว่าไม่ใช่คฤหาสน์หรู แต่เป็นแค่อาคารอพาร์ตเมนต์ธรรมดา…

สาเหตุก็คือคำศัพท์ที่ดูเหมือนภาษาอังกฤษแต่ไม่ใช่ภาษาอังกฤษอย่าง “วะเซเอโงะ (Wasei-eigo)” และคำที่ยืมมาใช้ในภาษาญี่ปุ่นจนมีความหมายเปลี่ยนไปอย่าง “คาตาคานะ (Katakana-go)” ครับ อ่านบทความนี้แล้ว คุณจะสามารถหลีกเลี่ยงกับดักทางภาษาเหล่านี้และสื่อสารได้อย่างราบรื่นเหมือนคนที่อาศัยอยู่ในญี่ปุ่นเลยทีเดียว!

“วะเซเอโงะ” คืออะไรกันแน่?

วะเซเอโงะคือคำที่คนญี่ปุ่นสร้างขึ้นโดยการผสมคำภาษาอังกฤษเข้าด้วยกัน และใช้กันเฉพาะในญี่ปุ่นเท่านั้น ตัวอย่างเช่น การรวมคำว่า “note” กับ “personal computer” กลายเป็น “โน้ตบุ๊กคอมพิวเตอร์ (nōto pasokon)” (แล็ปท็อป) ซึ่งเป็นตัวอย่างที่ชัดเจน อาจจะเข้าใจง่ายกว่าถ้าคิดว่านี่ไม่ใช่ “ความผิดพลาด” ทางภาษาอังกฤษ แต่เป็น “คำศัพท์ใหม่” ที่กลายเป็นส่วนหนึ่งของภาษาญี่ปุ่นไปแล้ว

10 อันดับกับดัก “คำคาตาคานะ” ที่นักท่องเที่ยวมักเจอ

ที่นี่จะขอแนะนำคำศัพท์ที่มักทำให้เกิดความเข้าใจผิดได้ง่ายในรูปแบบการจัดอันดับสนุกๆ ครับ!

1. แมนชั่น (Manshon)

• ความหมายที่คุณคิด: คฤหาสน์หรู (Mansion)
• ความหมายที่แท้จริงในญี่ปุ่น: อาคารอพาร์ตเมนต์, คอนโดมิเนียม (Apartment / Condominium)
• พูดแบบนี้เข้าใจแน่นอน!: ถ้าคุณกำลังมองหา “บ้านเดี่ยว” ในญี่ปุ่น คำว่า “House” หรือ “Home” จะใกล้เคียงกว่าครับ

2. คอนเซ็นโตะ (Konsento)

• ความหมายที่คุณคิด: ความยินยอม (Consent)
• ความหมายที่แท้จริงในญี่ปุ่น: เต้ารับไฟฟ้า (Electrical Outlet / Socket)
• พูดแบบนี้เข้าใจแน่นอน!: เวลาหาร้านกาแฟที่มีปลั๊กไฟ การพูดว่า “Outlet” อาจไม่เป็นที่เข้าใจ วิธีที่แน่นอนที่สุดคือถามเป็นภาษาญี่ปุ่นว่า “คอนเซ็นโตะ อาริมัสก๊ะ? (Konsento, arimasu ka?)”

3. ไวกิกิ้ง (Baikingu)

• ความหมายที่คุณคิด: ไวกิ้ง (Viking)
• ความหมายที่แท้จริงในญี่ปุ่น: บุฟเฟ่ต์, กินได้ไม่อั้น (Buffet / All-you-can-eat)
• พูดแบบนี้เข้าใจแน่นอน!: การพูดว่า “บุฟเฟ่ต์” ในสำเนียงญี่ปุ่นคือ “บิวเฟะ (byuffe)” จะทำให้เข้าใจได้ถูกต้องมากขึ้น

4. เคลม (Kurēmu)

• ความหมายที่คุณคิด: การเรียกร้อง (สิทธิ์) (to Claim)
• ความหมายที่แท้จริงในญี่ปุ่น: การร้องเรียน (a Complaint)
• พูดแบบนี้เข้าใจแน่นอน!: ที่สนามบินเมื่อต้องการรับกระเป๋า ควรใช้เป็นกริยา เช่น “Claim my baggage”

5. ฟรอนโตะ (Furonto)

• ความหมายที่คุณคิด: ด้านหน้า (Front)
• ความหมายที่แท้จริงในญี่ปุ่น: เคาน์เตอร์ต้อนรับของโรงแรม (Reception Desk)
• พูดแบบนี้เข้าใจแน่นอน!: พูดว่า “Reception” จะเข้าใจได้ในทุกโรงแรมอย่างแน่นอน

6. ซารารี่มัง (Sararīman)

• ความหมายที่คุณคิด: มนุษย์เงินเดือนชาย (Salaried man – เป็นคำที่ไม่ค่อยใช้)
• ความหมายที่แท้จริงในญี่ปุ่น: พนักงานบริษัท, พนักงานออฟฟิศ (Office Worker / Company Employee)
• พูดแบบนี้เข้าใจแน่นอน!: เวลาอธิบายอาชีพ คำว่า “Office worker” จะใกล้เคียงที่สุด

7. โทรัมปุ (Toranpu)

• ความหมายที่คุณคิด: ไพ่ตาย, ประธานาธิบดี (Triumph / Trump)
• ความหมายที่แท้จริงในญี่ปุ่น: ไพ่ (Playing Cards)
• พูดแบบนี้เข้าใจแน่นอน!: ถ้าอยากจะเล่นไพ่ ให้พูดว่า “Playing cards”

8. ฮันโดรุ (Handoru)

• ความหมายที่คุณคิด: ที่จับประตู (Door handle)
• ความหมายที่แท้จริงในญี่ปุ่น: พวงมาลัย (รถยนต์) (Steering Wheel)
• พูดแบบนี้เข้าใจแน่นอน!: ที่จับสำหรับเปิดประตูโดยทั่วไปเรียกว่า “โดะอะโนบุ (doa nobu)”

9. ชิหรุ (Shīru)

• ความหมายที่คุณคิด: แมวน้ำ, สิ่งที่ใช้ปิดผนึก (Seal)
• ความหมายที่แท้จริงในญี่ปุ่น: สติกเกอร์ (Sticker)
• พูดแบบนี้เข้าใจแน่นอน!: พูดว่า “Sticker” จะเข้าใจได้ถูกต้องกว่า

10. โน้ตโตะ พาสะคอน (Nōto Pasokon)

• ความหมายที่คุณคิด: คอมพิวเตอร์โน้ตบุ๊ก? (Notebook PC?)
• ความหมายที่แท้จริงในญี่ปุ่น: คอมพิวเตอร์แล็ปท็อป (Laptop computer)
• พูดแบบนี้เข้าใจแน่นอน!: แม้ว่าคำว่า “Laptop” จะเป็นที่เข้าใจ แต่ “โน้ตโตะ พาสะคอน” ก็เป็นคำวะเซเอโงะที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย

กำแพงด้านการออกเสียง: ทำไม “มะคุโดะนะรุโดะ” คือ McDonald’s

ไม่เพียงแค่ความหมายของคำศัพท์เท่านั้น แต่การออกเสียงก็เป็นอุปสรรคสำคัญเช่นกัน ภาษาอังกฤษแบบคาตาคานะของญี่ปุ่นมักจะเติมเสียงสระ (a, i, u, e, o) หลังพยัญชนะ ซึ่งอาจทำให้เจ้าของภาษาได้ยินเป็นคำที่แตกต่างไปอย่างสิ้นเชิง

แค่รู้เรื่องนี้ไว้ ก็จะทำให้การอ่านป้ายตามถนนและการบอกชื่อร้านค้าง่ายขึ้นมากครับ!

• McDonald’s → มะคุโดะนะรุโดะ (Ma-ku-do-na-ru-do)
• Starbucks → สุตาบัคคุสุ (Su-tā-ba-kku-su) ※มักเรียกสั้นๆ ว่า “สุตาบะ (Sutaba)”
• 7-Eleven → เซบุง-อิเระบุน (Se-bu-n – i-re-bu-n)
• Disneyland → ดิสุนี่รันโดะ (Di-zu-nī-ran-do)

คำแนะนำสุดท้ายจากเคน: ความผิดพลาดคือการสื่อสารที่ดีที่สุด

ผมได้แนะนำตัวอย่างไปมากมาย แต่สุดท้ายนี้ผมอยากจะบอกสิ่งที่สำคัญที่สุด นั่นก็คือ“โปรดอย่ากลัวที่จะทำผิดพลาด”

หากคุณเผลอใช้คำวะเซเอโงะไป ก็ไม่มีคนญี่ปุ่นคนไหนหัวเราะเยาะคุณหรอกครับ ตรงกันข้าม อาจจะเกิดบทสนทนาใหม่ๆ ขึ้นมาว่า “อ๋อ ภาษาอังกฤษเขาพูดกันอย่างนี้นี่เอง น่าสนใจจัง!” ซึ่งนั่นแหละครับที่จะกลายเป็นความทรงจำที่ดีที่สุดในการเดินทางของคุณ ขอให้สนุกกับการผจญภัยทางภาษานะครับ!